بررسی اثرات اجتماعی و اقتصادی کاهش بازدهی سد دز بر توسعه منطقه ای دزفول با تأکید بر نواحی روستایی

با توجه به اهمیت وجود سد مخزنی دز در منطقه و اهداف اولیه جهت احداث و ساخت آن انتظار می رود دست کم تا سالهای پایانی عمر مفید سد دز و بازدهی مناسب سد و شبکه آبیاری، حیات اقتصادی و اجتماعی منطقه ادامه یابد. با توجه به مشکلات فنی که ساختمان سد مانند هر سازه دیگری به آن دچار می شود مخزن سد دز نیز دچار رسوبگذاری است که این امر موجب کاهش حجم مخزن و پیامدهای نامطلوب بعدی می گردد.در این تحقیق ضمن توجه دادن مسئولان به امکان وقوع کاهش شدید بازدهی سد دز به دلیل کاهش حجم مخزن و نبودن جایگزینی برای آن،درباره بخشی از پیامدهای نامطلوب خارج شدن سد دز از منابع آب شهرستان دزفول را از دیدگاه کارشناسان و بهره برداران بحث نموده و پیشنهادها و راهکارهایی نیز ارائه می گردد.در این تحقیق با استفاده از روشهای پرسشنامه،مصاحبه و بهره گیری از نرم افزارهای برنامه ریزی منابع آب(hec-resim) به این نتایج نزدیک شده و با ارائه آنها وضعیت اشتغال، مهاجرت و جایگزینهای جامعه هدف را در صورت کاهش بازدهی سد دز شرح داده شود.نتایج پرسشنامه ها استخراج و از طریق نرم افزار spssمورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.همچنین مصاحبه های انجام شده مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و نتایج به دست آمده از مصاحبه به صورت کمی نیز ارائه گردیده است.یافته های تحقیق نشانگر وابستگی مستقیم منطقه و نواحی روستایی آن به وجود سد و شبکه آبیاری دز بوده و با توجه به گستردگی اراضی تحت پوشش شبکه آبیاری اشتغال ایجاد شده از طریق کشاورزی خرد،باغداری و شرکتهای کشت و صنعت منطقه بسیار قابل توجه بوده و در صورت وقوع تنش آبی در آینده، تعادل اقتصادی و اجتماعی منطقه و به ویژه اشتغال گروه بهره برداران مستقیم و غیر مستقیم به مخاطره خواهد افتاد. لازم است تمهیدات و راهکارهایی جهت پیش بینی و متعاقبا مقابله با پیامدهای نامطلوب کاهش بازدهی سد دز در منطقه اندیشیده شود که این تحقیق به سهم خود به ارائه بخشی از این پیشنهادات و راهکارها پرداخته است.